სა­ხელ­მწი­ფო დე­პარ­ტა­მენ­ტის მიერ და­სან­ქცი­რე­ბუ­ლი და ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის მიერ სო­ლი­და­რო­ბა­გა­მო­ცხა­დე­ბუ­ლი ოთხი მო­სა­მარ­თლი­დან ერთ-ერთი ლე­ვან მუ­რუ­სი­ძე სა­ზო­გა­დო­ე­ბამ სან­დრო გირ­გვლი­ა­ნი­სა და სულ­ხან მო­ლაშ­ვი­ლის გახ­მა­უ­რე­ბუ­ლი საქ­მე­ე­ბით გა­იც­ნო.

• "ამათ ჰგო­ნი­ათ, რად­გან მე­რა­ბიშ­ვი­ლე­ბი და ახა­ლა­ი­ე­ბი ჩას­ვეს, ამით ვალი მო­ი­ხა­დეს და სა­მარ­თალ­მა იზე­ი­მა, არა, რო­გორ გე­კად­რე­ბათ..."

ლე­ვან მუ­რუ­სი­ძე 2006 წლი­დან უზე­ნა­ე­სი სა­სა­მარ­თლოს მო­სა­მარ­თლეა. მას, რო­გორც ამა­ვე სა­სა­მარ­თლოს სის­ხლის სა­მარ­თლის საქ­მე­თა პა­ლა­ტის წევ­რს, 2007 წელს მო­ნა­წი­ლე­ო­ბა აქვს მი­ღე­ბუ­ლი გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა­ში, რის შე­დე­გა­დაც სან­დრო გირ­გვლი­ა­ნის მკვლე­ლო­ბა­ში მსჯავ­რდა­დე­ბუ­ლებს სას­ჯე­ლე­ბი შე­უმ­ცირ­დათ.

2011 წელს სტრას­ბურ­გის ადა­მი­ა­ნის უფ­ლე­ბა­თა ევ­რო­პულ­მა სა­სა­მარ­თლომ საქ­მე­ზე "ენუ­ქი­ძე და გირ­გვლი­ა­ნი სა­ქარ­თვე­ლოს წი­ნა­აღ­მდეგ” გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა გა­მო­აქ­ვეყ­ნა, რო­მელ­შიც ცალ­სა­ხა­დაა და­დას­ტუ­რე­ბუ­ლი პრაქ­ტი­კუ­ლად ყვე­ლა ის ბრალ­დე­ბა, რა­საც სა­ზო­გა­დო­ე­ბა ხე­ლი­სუფ­ლე­ბას უყე­ნებ­და ამ საქ­მეს­თან და­კავ­ში­რე­ბით.

ევ­რო­სა­სა­მარ­თლომ აღ­ნიშ­ნა, რომ "გა­ოგ­ნე­ბუ­ლია იმ ფაქ­ტის გამო, რომ არც პრო­კუ­რა­ტუ­რა და არც ად­გი­ლობ­რი­ვი სა­სა­მარ­თლო­ე­ბი არ შე­ე­ცად­ნენ გა­ერ­კვი­ათ" საქ­მის რამ­დე­ნი­მე ძი­რი­თა­დი გა­რე­მო­ე­ბა”. გარ­და ამი­სა, გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა­ში აღ­ნიშ­ნუ­ლია, რომ "სა­სა­მარ­თლო გა­ოგ­ნე­ბუ­ლია იმ შე­თან­ხმე­ბუ­ლი ქმე­დე­ბე­ბით, რომ­ლი­თაც ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის სხვა­დას­ხვა შტო­ე­ბი მოქ­მე­დებ­დნენ… რათა ამ სა­ში­ნელ მკვლე­ლო­ბის საქ­მე­ზე მარ­თლმსა­ჯუ­ლე­ბა არ აღ­სრუ­ლე­ბუ­ლი­ყო."

სტრას­ბურ­გის სა­სა­მარ­თლომ სა­ქარ­თვე­ლოს სა­ხელ­მწი­ფოს მო­სარ­ჩე­ლის სა­სარ­გებ­ლოდ 50 000 ევ­როს გა­დახ­და და­ა­კის­რა.

გუ­რამ გირ­გვლი­ა­ნი, სან­დროს მამა:

"მუ­რუ­სი­ძის წი­ნა­აღ­მდეგ პრო­ტეს­ტით ჯერ კი­დევ 2015 წელს გა­მო­ვე­დი, როცა ის სა­ა­პე­ლა­ციო სა­სა­მარ­თლოს მო­სა­მარ­თლედ უნდა აერ­ჩი­ათ. გა­მო­ვე­დი და ვთქვი, რომ შეც­დო­მას უშ­ვებ­დნენ. ის ჩემს თვალ­ში პი­როვ­ნე­ბა არას­დროს ყო­ფი­ლა. მე­ო­რეა, რომ როცა სა­კი­თხი შე­ე­ხე­ბა სა­ქარ­თვე­ლოს პო­ლი­ტი­კას, მე სა­ქარ­თვე­ლოს და­ვა­ყე­ნებ­დი წინ. როცა მე ვაპ­რო­ტეს­ტებ­დი მუ­რუ­სი­ძის აღ­ზე­ვე­ბას, ესე­ნი რა­მეს ამ­ბობ­დნენ? თან ვინ წი­ვის და კი­ვის - თვი­თონ "ნა­ცი­ო­ნა­ლე­ბი", რომ­ლე­ბიც მისი შემ­ქმნე­ლე­ბი არი­ან. ამათ კი­დევ გად­მო­ი­ბა­რეს მუ­რუ­სი­ძე და ვფიქ­რობ, ეს წმინ­დად პო­ლი­ტი­კუ­რი სა­კი­თხია - ხე­ლი­სუფ­ლე­ბას სჭირ­დე­ბო­და ეს მუ­რუ­სი­ძე-ჩინ­ჩა­ლა­ძე­ე­ბი.

მი­შამ თით­ქოს რომ მოს­პო კო­რუფ­ცია და­ბალ ფე­ნებ­ში, ყვე­ლა­ფე­რი ხელ­ში აიღო და თვი­თონ გახ­დნენ პირ­ვე­ლი კო­რუმ­პი­რე­ბუ­ლე­ბი. ვინ იყო ადე­იშ­ვი­ლი, გა­იხ­სე­ნეთ... მის ხელ­ში იყო თა­ვი­დან-ბო­ლომ­დე ყვე­ლა­ფე­რი. ერთი მე­რა­ბიშ­ვი­ლი იყო ცალ­კე რგო­ლი. სა­ქარ­თვე­ლო ჩემ­თვის უფრო მაღ­ლა დგას, ვიდ­რე ვი­ღაც მუ­რუ­სი­ძე და სხვე­ბი. ვინ თხო­უ­ლობს ამ კო­მი­სი­ას, ესაა მთა­ვა­რი, და­ფიქ­რდით. რა, მუ­რუ­სი­ძე და ჩინ­ჩა­ლა­ძე უნდა გა­მო­ი­ძა­ხონ და მას უნდა და­უს­ვან კი­თხვე­ბი? არაა გა­მო­რი­ცხუ­ლი დამ­სან­ქცი­რებ­ლებს ისე­თი რამ ჰქონ­დეთ ხელთ, არა­ვის აწყობ­დეს მათი გა­მომ­ზე­უ­რე­ბა.

როცა 2015 წელს ვყვი­რო­დით, მუ­რუ­სი­ძე არ და­ე­ნიშ­ნათ და მა­შინ­დელ­მა პრე­ზი­დენ­ტმა გი­ორ­გი მარ­გვე­ლაშ­ვილ­მა ჩემი მე­უღ­ლე თა­მარ მე­ფის ორ­დე­ნით და­ა­ჯილ­დო­ვა, იქ გან­ვა­ცხა­დე პირ­და­პირ - რა აზრი აქვს ამ ჯილ­დოს, თუ ხვალ-ზეგ მუ­რუ­სი­ძეს აირ­ჩევთ-მეთ­ქი. რა თქმა უნდა, არ მჯე­რა, რომ ეს მო­სა­მარ­თლე­ე­ბი ადრე იყ­ვნენ ცუ­დე­ბი და ახლა ან­გე­ლო­ზე­ბი გახ­დნენ. არც ვიცი, კარ­გი რა გა­ა­კე­თეს, ან სა­ერ­თოდ რას აკე­თე­ბენ, თვალს არც ვა­დევ­ნებ, მაგ­რამ ასეთ ხალ­ხს იყე­ნე­ბენ ყო­ველ­თვის. სი­მარ­თლე გი­თხრათ, მე­ცი­ნე­ბა, მთლი­ა­ნო­ბა­შია სა­სა­ცი­ლო სი­ტუ­ა­ცია.

ეს ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა ხომ სა­მარ­თლი­ა­ნო­ბის აღ­დგე­ნის და­პი­რე­ბით მო­ვი­და, სან­დროს, სულ­ხა­ნის და სხვე­ბის სა­ხე­ლით აპე­ლი­რებ­დნენ, დღე­საც, პირ­ველ რიგ­ში, სან­დრო და სხვა ბი­ჭე­ბი უნდა გა­იც­ნოს ყვე­ლამ. დღეს ისევ უსა­მარ­თლო­ბას ვხე­დავთ ის ადა­მი­ა­ნე­ბი, ვისი შვი­ლე­ბიც იმ რე­ჟიმ­მა შე­ი­წი­რა. ამ ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის მად­ლო­ბე­ლე­ბი ალ­ბათ არც ისი­ნი არი­ან, თუმ­ცა შე­და­რე­ბი­თია ყვე­ლა­ფე­რი, მეტი არა­ფე­რი... არც ჩემ­თვის აღ­დგა სა­მარ­თა­ლი და არც მათ­თვის. ამათ ჰგო­ნი­ათ, რად­გან მე­რა­ბიშ­ვი­ლე­ბი და ახა­ლა­ი­ე­ბი ჩას­ვეს, ამით ვალი მო­ი­ხა­დეს და სა­მარ­თალ­მა იზე­ი­მა, არა, რო­გორ გე­კად­რე­ბათ. რაც არ უნდა იყოს, სტრას­ბურ­გმა გა­ამ­ტყუ­ნა რე­ჟი­მი და სის­ტე­მა. კი ბა­ტო­ნო, და­ი­ჭი­რეს ვანო, მიშა, მაგ­რამ ვინც სან­დროს უშუ­ა­ლო მკვლე­ლია, ეს დღემ­დე არაა ცნო­ბი­ლი და დას­ჯი­ლი. ამის გა­მო­ძი­ე­ბა კარ­გად შე­ეძ­ლო დღე­ვან­დელ ხე­ლი­სუფ­ლე­ბას, შე­იძ­ლე­ბა ძა­ლი­ან კარ­გა­დაც იცი­ან, მაგ­რამ რა? მე ვე­რა­ნა­ირ შე­დეგს ვერ ვხე­დავ. დიდი ხა­ნია გული მაქვს აც­რუ­ე­ბუ­ლი, 2015 წლის შემ­დეგ, როცა მუ­რუ­სი­ძე და­მი­ნიშ­ნეს პირ­ველ კა­ცად, ყვე­ლა­ფერ­ზე ჩა­ვიქ­ნიე ხელი, აღარც ვუ­ყუ­რებ დღეს რაც ხდე­ბა, დი­ნე­ბას კი არ მივ­ყვე­ბი, ჩემ­თვის მივ­დი­ვარ და ჩემ­თვის ვცხოვ­რობ. აზრი მი­თხა­რით, თო­რემ კი. ჩემ­მა ცოლ­მა იმ­დე­ნი იბ­რძო­ლა, იმა­ზე მაქ­სი­მა­ლურს დღეს და ვერც მა­შინ ვე­რა­ვინ გა­ა­კე­თებ­და (რა თქმა უნდა, გვერ­დში მდგომ ხალ­ხთან ერ­თად). მან თა­ვი­სი გა­ა­კე­თა და მორ­ჩა! სან­დროს საქ­მემ გა­და­ი­ყო­ლა ის ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა. ირი­ნამ დიდი წვლი­ლი შე­ი­ტა­ნა იმა­ში, დღე­ვან­დე­ლო­ბა რომ ყო­ფი­ლი­ყო, უკე­თე­სი გვინ­დო­და, მაგ­რამ... ეს პო­ლი­ტი­კაა".

• "მა­შინ იცით, რა თქვა მუ­რუ­სი­ძემ? - მე ახ­ლაც ასე მო­ვიქ­ცე­ო­დი და იმა­ვეს გა­ვა­კე­თებ­დიო..."

2006 წელს კონ­ტრო­ლის პა­ლა­ტის ყო­ფილ ხელ­მძღვა­ნელს სულ­ხან მო­ლაშ­ვილს პა­ტიმ­რო­ბა შე­ე­ფარ­და. ლე­ვან მუ­რუ­სი­ძე მა­შინ უზე­ნა­ე­სი სა­სა­მარ­თლოს იმ კო­ლე­გი­ის წევ­რი იყო, რო­მელ­მაც ეს საქ­მე გა­ნი­ხი­ლა. "მი­ჭირს გარ­დაც­ვლილ ადა­მი­ან­ზე სა­უ­ბა­რი… მე რა გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბაც მი­ვი­ღე, შე­მიძ­ლია გი­თხრათ, რომ ეს იყო აბ­სო­ლუ­ტუ­რად კა­ნო­ნი­ე­რი, ეფუძ­ნე­ბო­და საქ­მე­ში არ­სე­ბულ მტკი­ცე­ბუ­ლე­ბებს და გა­მამ­ტყუ­ნე­ბე­ლი გა­ნა­ჩე­ნის გა­მო­ტა­ნი­სათ­ვის ყვე­ლა სტან­დარტს ეფუძ­ნე­ბო­და, რაც სა­ჭი­რო იყო”, - გა­ნა­ცხა­და მუ­რუ­სი­ძემ.

მი­სი­ვე თქმით, რო­დე­საც სტრას­ბურ­გის სა­სა­მარ­თლომ ამ საქ­მე­ზე გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა გა­მო­ი­ტა­ნა, ეს ახა­ლი გა­რე­მო­ე­ბა იყო და მხა­რეს ერთი წელი ჰქონ­და გა­სა­სა­ჩივ­რებ­ლად და უკე­თე­სი იქ­ნე­ბო­და, რომ ეს საქ­მე თა­ვი­დან დაბ­რუ­ნე­ბუ­ლი­ყო სა­სა­მარ­თლო გან­ხილ­ვა­ში.

მო­ლაშ­ვი­ლის საქ­მე­ზე სა­ქარ­თვე­ლომ სტრას­ბურ­გში კონ­ვენ­ცი­ის არა­ერ­თი მუხ­ლის, მათ შო­რის სა­მარ­თლი­ა­ნი სა­სა­მარ­თლოს უფ­ლე­ბის დარ­ღვე­ვა აღი­ა­რა და მხა­რეს 20 ათა­სი ევრო გა­და­უ­ხა­და. სულ­ხან მო­ლაშ­ვი­ლი 2016 წელს გარ­და­იც­ვა­ლა.

თა­მაზ მო­ლაშ­ვი­ლი, სულ­ხა­ნის მამა:

"ინ­გო­როყ­ვას კლი­ნი­კა­ში ვი­წე­ქი, გუ­ლის პრობ­ლე­მე­ბი მაქვს და მი­უ­ხე­და­ვად ამი­სა, ვიცი 4 მო­სა­მარ­თლე რომ და­ა­სან­ქცი­რეს. ერთი ამ­ბა­ვი მახ­სენ­დე­ბა: მუ­რუ­სი­ძეს აქვს ჩემი შვი­ლის საქ­მე გარ­ჩე­უ­ლი და რო­დე­საც სტრას­ბურ­გმა 4 პუნ­ქტით გა­ა­მარ­თლა სულ­ხა­ნი, მო­სა­მარ­თლე­ებს ვუ­თხა­რი, სტრას­ბურ­გმა თავ­ზე გა­და­გა­ხი­ათ თქვე­ნი გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბე­ბი, დამ­ნა­შა­ვე­ე­ბი ხართ-მეთ­ქი. მა­შინ იცით, რა თქვა მუ­რუ­სი­ძემ? - მე ახ­ლაც ასე მო­ვიქ­ცე­ო­დი და იმა­ვეს გა­ვა­კე­თებ­დიო. ეს ჩემი ყუ­რით მაქვს მოს­მე­ნი­ლი. რა­საც მე იმას მა­შინ ვა­გი­ნებ­დი, ვინ იცის. ვამ­ბობ­დი, მუ­რუ­სი­ძის ტვი­ნი სჯობს სტრას­ბურ­გის 12 მო­სა­მარ­თლი­სას და მათ­ზე უკე­თე­სი მო­სა­მარ­თლეა-მეთ­ქი? თუ სტრას­ბურ­გი გვყავ­და მოქ­რთა­მუ­ლი, სა­ა­კაშ­ვი­ლის დე­და­სა­ვით - ვი­ღა­ცე­ებს რომ ქრთა­მავს. სტრას­ბურ­გი აგი­ნებს ამ ჩვენს მო­სა­მარ­თლე­ებს და ეს მუ­რუ­სი­ძე კი­დევ იმას ამ­ბობს, სწო­რად მო­ვი­ქე­ცი და ახ­ლაც ასე მო­ვიქ­ცე­ო­დიო.

ვფიქ­რობ, გვი­ან მი­ხე­დეს და და­ა­სან­ქცი­რეს ეს მო­სა­მარ­თლე­ე­ბი, ეს ჯერ კი­დევ სა­ა­კაშ­ვი­ლის დროს უნდა გა­ე­კე­თე­ბი­ნათ. არც ამ ხე­ლი­სუფ­ლე­ბას უნდა მი­ე­ღო ეგე­ნი, როცა მო­ვიდ­ნენ სა­მარ­თლი­ა­ნო­ბის აღ­სად­გე­ნად, მუ­რუ­სი­ძემ მა­შინ რომ ბევ­რი და­ა­შა­ვა, რა­ტომ და­ი­ტო­ვეს? ეს არ იყო ნორ­მა­ლუ­რი. თვი­თონ სა­ა­კაშ­ვილ­მა რამ­დე­ნი მო­სა­მარ­თლე გა­აგ­დო, როცა მო­ვი­და, ამა­თაც გა­ეწ­მინ­დათ სის­ტე­მა. პო­ლი­ტი­კა­ში ვერ ვერ­კვე­ვი, მაგ­რამ ახლა ესე­ნი ამ­ბო­ბენ, ამათ რომ რამე ვუ­თხრათ, სა­ხელ­მწი­ფო ჩა­მო­იშ­ლე­ბაო. წე­სით და კა­ნო­ნით, ამათ მა­შინ და­ა­შა­ვეს, როცა ასე­თი მო­სა­მარ­თლე­ე­ბი ისეთ თა­ნამ­დე­ბო­ბა­ზე და­ტო­ვეს ან და­ნიშ­ნეს უვა­დოდ. იმას ხომ არ ვამ­ბობ, დახ­ვრი­ტონ, აწა­მონ და სხვა, კუ­თხე­ში მა­ინც და­ა­ყე­ნე დამ­ნა­შა­ვე. მა­გა­ლი­თად, როცა ცი­ხი­დან უშ­ვებ მე­რა­ბიშ­ვილს, ოქ­რუ­აშ­ვილს თუ სხვას, უნდა უთხრა, შენი სუსი არ ვნა­ხო პო­ლი­ტი­კა­ში, თო­რემ უკან შე­გაბ­რუ­ნებ­თო. ამათ კიდე, მიდი, ყვე­ლა გა­ა­ჯე­ჯი­ლეს".